1.शेततळे योजना

उद्देश: पावसाचे पाणी साठवण्यासाठी शेततळे तयार करणे
लाभ:

• ₹50,000 ते ₹75,000 पर्यंत अनुदान

• सिंचनासाठी जलसाठा

​
💰 अनुदान किती मिळते?
प्रकारअनुदान रक्कम / टक्केवारी
सामान्य शेतकरी₹50,000 – ₹75,000 पर्यंत
अनुसूचित जाती/जमाती80% ते 90% पर्यंत सबसिडी
इतर मागासवर्गीय/महिलाअधिक लाभाचा दर्जा दिला जातो
 
टीप: अनुदान रक्कम जिल्हानिहाय व शेताच्या आकारावर अवलंबून असते.
​
📐 शेततळ्याचे परिमाण (उदाहरण):

• आकार: 20 मीटर x 20 मीटर x 3 मीटर

• साठवण क्षमता: 1200 घनमीटर (लिटरमध्ये ≈ 12 लाख लिटर)

• उपयोग: ठिबक सिंचन, पशुधनासाठी पाणी, बागायत शेती

​
​
2. कृषी यांत्रिकीकरण योजना

उद्देश: ट्रॅक्टर, पंपसेट, रोटावेटर सारखी आधुनिक उपकरणे देणे
लाभ:

• 40% ते 80% सबसिडी

• उत्पादन खर्चात बचत

​
🛠️ कोणत्या यंत्रांवर अनुदान मिळते?
यंत्राचे नाव                               वापर
ट्रॅक्टर                                      शेतीतील सर्वसाधारण कामासाठी
पावर  टिलर                           लहान शेतांमध्ये मशागत
रोटावेटर / कळशी यंत्र         मशागत व गवत काढणे
बियाणे पेरणी यंत्र                  बियाणे पेरणी वेळेवर आणि अचूक
स्प्रे पंप / फवारणी यंत्र          कीटकनाशक फवारणीसाठी
थ्रेशर / रीपर                          पीक काढणीसाठी
ड्रायर, मल्चर इ.                    पीक साठवण व प्रक्रियेसाठी आधुनिक उपकरणे
​
💰 अनुदान रक्कम (Subsidy Details):
शेतकरी प्रकार                                          अनुदान टक्केवारी
सामान्य शेतकरी                                       40% ते 50% पर्यंत
महिला / अनुसूचित जाती/जमाती            50% ते 80% पर्यंत
शेतकरी गट / सहकारी संस्था                   60% पर्यंत
 
💡 ट्रॅक्टरसारख्या महागड्या यंत्रांवर एकदा अर्ज करता येतो आणि काही वेळा “Lottery System” नुसार लाभ दिला जातो.
​
​
3. बियाणे व खत योजना
उद्देश: शेतकऱ्यांना दर्जेदार बियाणे व खत सुलभ दरात उपलब्ध करणे
लाभ:

• प्रमाणित बियाण्यावर अनुदान

• युरिया, डीएपी इ. खतांवर सबसिडी

​
🌱 योजना प्रकार:
बियाणे वितरण योजना (Seed Distribution Scheme):
लाभार्थ्यांना मिळणारी बियाणे प्रकारे अनुदान –
​
पीक प्रकार                                              बियाणे अनुदान (%)
हरभरा, मूग, उडीद                                    50% – 75% पर्यंत
ज्वारी, बाजरी                                              50% पर्यंत
भात, गहू                                                      30% – 50% पर्यंत
कापूस, सोयाबीन                                        40% – 60% पर्यंत
​
 
बियाणे केवळ अधिकृत वितरकाकडून खरेदी करणे आवश्यक आहे.
​
खत अनुदान योजना (Fertilizer Subsidy Scheme):
उद्देश: रासायनिक खते योग्य प्रमाणात वापरून उत्पादनात गुणवत्ता वाढवणे
अनुदान मिळणारी खते:

• युरिया (Urea)

• डीएपी (Di-Ammonium Phosphate)

• एमओपी (Murate of Potash)

• सिंगल सुपर फॉस्फेट (SSP)

• झिंक / मायक्रोन्युट्रिएंट्स

• कंपोस्ट व सेंद्रिय खते (हीही योजना अंतर्गत येतात)

​
लाभ:
सरकार दरवर्षी या खतांवर प्रति किलो/प्रति क्विंटल दराने अनुदान देते, जे थेट उत्पादन किमतीत घट होऊन मिळते.
​
​
💰 अनुदान किती मिळते?

• बियाणे: 50% ते 75% पर्यंत किंमतीवर

• खते: केंद्र सरकार व राज्य सरकार संयुक्तपणे दरवर्षी ठरवतात

• सेंद्रिय खत: प्रति क्विंटल ₹500 ते ₹1000 पर्यंत अनुदान

 
(खते/बियाण्यांची उपलब्धता व अनुदान दर जिल्ह्यानुसार बदलू शकतो)
​
4.प्लास्टिक मल्चिंग, शेडनेट हाऊस आणि ग्रीनहाऊस अनुदान योजना
 
🎯 योजनेचा उद्देश:

• कमी पाण्यात अधिक उत्पादन मिळवणे

• पिकांचे संरक्षण करणे (उन्हापासून, पावसापासून, किडींपासून)

• दर्जेदार उत्पादन घेणे व उत्पन्न वाढवणे

• जलसंवर्धन आणि आधुनिक शेतीचा प्रसार करणे

​
योजना प्रकार:
 प्लास्टिक मल्चिंग योजना

• पीकाच्या मुळाजवळ प्लास्टिक पत्रा टाकून तण नियंत्रण व मातीची आर्द्रता टिकवून ठेवणे

• विशेषतः भाजीपाला पिकांसाठी उपयुक्त

• 1000 चौ.मीटर क्षेत्रासाठी अनुदान

 शेडनेट हाऊस योजना (Shade Net House)

• जाळीच्या संरचनेत हलकी सावली देऊन पीक वाढीला अनुकूल वातावरण

• फूलशेती, भाजीपाला, रोपवाटिकेसाठी उपयुक्त

• हवामान नियंत्रित वातावरण तयार होते

ग्रीनहाऊस योजना (Polyhouse/Greenhouse)

• पारदर्शक प्लास्टिकने झाकलेले संरक्षित पीक क्षेत्र

• तापमान, ओलावा आणि प्रकाश नियंत्रण

• उच्च दर्जाच्या उत्पादनासाठी वापरले जाते

​
💰 अनुदान रक्कम (Subsidy Details):

• योजना प्रकार                                              अनुदान टक्केवारी

• प्लास्टिक मल्चिंग                                        50% - 70% (1000 चौ.मी. पर्यंत)

• शेडनेट हाऊस                                            50% - 75% पर्यंत (प्रकल्प मूल्यावर)

• ग्रीनहाऊस (Polyhouse)                          50% - 80% पर्यंत (SC/ST साठी अधिक)

​

💡 टीप: प्रत्यक्ष अनुदान रक्कम जिल्हानिहाय व लाभार्थीच्या श्रेणीनुसार बदलते. (SC/ST/महिला शेतकऱ्यांना अधिक टक्का)
​
​
 5.सौर कृषी पंप योजना
​
उद्देश: विजेऐवजी सौर उर्जेवर पंप चालवणे
लाभ:

• 90% पर्यंत अनुदान

• विजेच्या खर्चात बचत

• पर्यावरणपूरक पद्धत

​टिप : हि योजना SC/ST  साठी आहे